Het is heel belangrijk om hoogbegaafde kinderen al zo vroeg mogelijk te herkennen. Maar hoe herken je een hoogbegaafd kind, want het zijn namelijk niet altijd de kinderen die hoge cijfers halen. Er zijn ook hoogbegaafde kinderen met leerproblemen. Deze kinderen worden op school meestal niet herkend als zijnde hoogbegaafd. Ouders zien hun kind worstelen en merken dat er niet uit komt wat er in zit. Wanneer een kind niet serieus genomen wordt kan het niet lekker in zijn/haar vel komen te zitten, kan depressief worden en in het ergste geval zelfs uitvallen. Dat uitvallen gebeurt meestal wanneer ze naar het voortgezet onderwijs gaan.
Leren leren/falen
Doordat hoogbegaafde kinderen veel dingen ‘gewoon kunnen’, hebben ze op de basisschool niet geleerd te leren. Wanneer ze iets moeten doen wat moeilijk is of wat ze niet meteen kunnen, creëren ze faalangst, gaan ze twijfelen aan hun hoogbegaafdheid, verliezen hun zelfvertrouwen en gooien er met de pet naar of haken zelfs helemaal af. Is het dan te laat? Helemaal niet! Maar het is voor het kind en de ouders natuurlijk het beste als hoogbegaafdheid al vroeg gesignaleerd wordt.
Primaire reflexen
Hoogbegaafde kinderen (HB’ers) leren door observeren. Dat zorgt ervoor dat ze niet automatiseren. En automatiseren van bewegingen is essentieel voor een goede ontwikkeling en voor de leerrijpheid. Veel HB kinderen hebben fases in de ontwikkeling overgeslag, waaronder kruipen. En laat de kruipreflex nou net belangrijk zijn voor een goede oogsamenwerking, een goede samenwerking tussen beide hersenhelften en het uit kunnen voeren van executieve functies. De actieve reflexen worden tijdens de screening in beeld gebracht. Reflexintegratie helpt de actieve reflexen te integreren, waardoor ze een kind niet meer kunnen hinderen.
Wil je weten of jouw kind misschien hoogbegaafd is?
Hoogbegaafde kinderen vertonen gemeenschappelijke gedragingen en problematieken. Indien u een aantal van deze signalen herkent loont het de moeite verder uit te zoeken of hoogbegaafdheid mogelijk de oorzaak is van het gedrag en de problemen van uw kind.
Signalen die kunnen wijzen op hoogbegaafdheid bij kinderen zijn:
- weinig slapen
- vroeg lopen, overslaan van de kruipfase
- kan ook: laat lopen
- vroeg praten in correcte zinnen en met opvallend woordgebruik
- laat praten en meteen in hele zinnen
- vroeg leggen van verbanden: dus-redenering (normaal omstreeks 3 jaar)
- grote nieuwsgierigheid en leergierigheid
- vraagt eindeloos ‘waarom’
- op zeer jonge leeftijd stellen van levensbeschouwelijke vragen
- uitstekend geheugen
- uitgesproken rechtvaardigheidsgevoel en verantwoordelijkheidsgevoel
- originele ideeën en oplossingen
- perfectionistisch
- verschillende dingen tegelijk doen, hoog tempo
- moeite met leren zwemmen, fietsen
- apart gevoel voor humor
- zelfstandig
- zichzelf leren lezen/schrijven
- (over)gevoelig
- vaak onhandelbaar en agressief
- wil niet naar school
- speelt niet met klasgenootjes
- heeft vaak hoofdpijn/buikpijn
- vertoont een teruggang in ontwikkeling
- is op school een totaal ander kind dan thuis
* Opmerking: deze lijst is niet volledig en niet alle hoogbegaafde kinderen hebben deze kenmerken.
Novilo: Talentbegeleiding voor hoogbegaafden
Van 2013 tot 2015 heb ik bij Novilo de tweejarige opleiding tot zelfstandig ‘Talentbegeleider voor hoogbegaafden’ gevolgd. Het is mijn missie geworden om hoogbegaafde kinderen zo vroeg mogelijk te herkennen, erkennen en voldoende uit te dagen zodat ze gelukkig kunnen zijn zoals ze zijn. Denk daarbij aan het adviseren, begeleiden en coachen van hoogbegaafde kinderen, ouders en docenten. Kinderen leer ik omgaan met hun talent, hun anders zijn en anders denken, executieve functies, leren leren, motivatie, mindset, plannen, organiseren, automatiseren, omgaan met hooggevoeligheid, etc.